actueel

Collectief agrarisch natuurbeheer voor weidevogels

Het gaat nog steeds niet goed met de weidevogels. De al jarenlang neerwaartse trend blijft doorgaan. Belangrijkste oorzaak is de voortgaande landbouwintensivering, waardoor het voor weidevogels steeds moeilijker wordt om met succes kuikens groot te brengen. Daarnaast speelt lokaal predatie een rol. Positief is dat op locaties waar veel wordt gedaan voor weidevogels, zoals in het reservaatgebied Giethoorn-Wanneperveen en het weidevogelgebied Lierder- en Molenbroek, de stand weer toeneemt. Belangrijke voorwaarden hierbij zijn vernatting/plas-dras-plekken in het voorjaar, kruidenrijke percelen en een rustperiode in het broedseizoen.

Natuurbeheerplan

In de provincie Overijssel zijn de gebieden waar nog veel grutto’s, wulpen en/of tureluurs broeden in het Natuurbeheerplan Overijssel begrensd als collectief beheergebied voor weidevogels. Dit houdt in dat in deze gebieden subsidies mogelijk zijn voor weidevogelbeheer. In Noordwest-Overijssel zijn dit: het Marker- en Oosterbroek, Blankenham, Leeuwterveld, Barsbekerbinnenpolder en Giethoorn-Noord. In het algemeen zijn de beheerpakketten gericht op een rustperiode in het broedseizoen van 1 april tot 1/8/15 juni. Daarnaast zijn er o.a. plas-dras-pakketten en voorbeweidingspakketten. Vooral plas-dras-pakketten hebben een sterk aantrekkende werking op weidevogels (voor meer informatie: www.overijssel.nl/thema’s/natuur-en-landschap/projecten/ecologische/relevante/), en vervolgens kiezen voor Weidevogels.

Naast beheergebieden zijn er in de provincie een aantal weidevogelreservaten, die in beheer zijn bij natuurbeschermingsorganisaties, zoals het weidevogelreservaat Giethoorn-Wanneperveen, dat door Natuurmonumenten wordt beheerd.

Collectief agrarisch natuurbeheer door de KAN

Vanaf 2010 is agrarisch natuurbeheer voor weidevogels alleen nog collectief mogelijk. In Noordwest-Overijssel is de Kopse Agrarische Natuurvereniging de gebiedscoördinator, die verantwoordelijk is voor het opstellen van het Collectief beheerplan agrarisch natuurbeheer voor Noordwest-Overijssel. Dit wil zeggen dat alle partijen in het veld (agrariërs, weidevogelbeschermers, wildbeheereenheden, natuurbeschermingsorganisaties) worden betrokken en onder coördinatie van de KAN gezamenlijk een Collectief beheerplan agrarische natuurbeheer(CBP) wordt opgesteld. In dit plan wordt het beheer ten behoeve van weidevogels op gebiedsniveau vastgelegd. Hierin zijn ook de beheerovereenkomsten voor weidevogels opgenomen. De werkwijze en uitvoering is opgenomen in de Subsidieregeling Natuur en Landschapsbeheer(SNL).

2016: zwaardere rol Collectief en meer flexibiliteit

Vanaf 1 januari 2016 worden de Collectieven in Overijssel opgeschaald en worden de gebieden van de KAN, de ANV Camperland, de ANV Horst & Maten en de ANV Tolhuislanden samengevoegd tot één Collectief. De verantwoordelijkheid van het weidevogelbeheer komt dan nog meer in het gebied te liggen. Het nieuwe grote collectief maakt hiervoor in het voorjaar van 2015 een plan, waarvoor individuele agrariërs kunnen intekenen. Daarbij is het aan het Collectief om de beschikbare middelen zo goed mogelijk en in samenhang in het gebied in te zetten. Dit houdt in dat in overleg met de agrariërs vooral daar beheer zal worden ingezet, waar dit het meeste rendement oplevert voor weidevogels met sterk accent op grutto, tureluur en wulp. Buiten deze beheergebieden voor kritische soorten zijn er ook nog een aantal gebieden aangewezen, waar subsidies mogelijk zijn om de overleving van kievitskuikens te vergroten (zie Natuurbeheerplan Overijssel 2016). In de nieuwe werkwijze is meer flexibiliteit mogelijk in de beheerpakketten (b.v. kortere looptijd, jaarlijkse verschuivingen van beheer), mits het bijdraagt aan het verhogen van de weidevogelstand. Daarnaast is het de bedoeling dat de betalingen en controle vanaf 2016 in handen komt van het Collectief. Voor Steenwijkerland blijft de KAN wel eerste aanspreekpunt.

Contactgegevens van de coördinatoren:

Ton Fleer: t.fleer@collectiefnoordwestoverijssel.nl of tel. 06 27298246
Klaas Eker: k.eker@collectiefnoordwestoverijssel.nl of tel. 06 44368127